Lovendegem, 24 april 2000
Mijnheer,
Mag ik uw advies of medewerking vragen betreffende een heet hangijzer.
U weet wellicht dat nu al maandenlang in de Senaat wordt gedebatteerd over het
depenalizeren van Euthanasie. Een aantal politici van linkse partijen zijn voor,
CVP en Vlaams Blok tegen.
Mijn vraag: bestaan er teksten bij Traditie en/of de Pagan Federation en/of
Asatrú waarin principieel stelling wordt ingenomen pro of contra euthanasie?
Alle documentatie hieromtrent is zeer welkom, liefst spoedig.
Oprechte dank en vriendelijke groet,
xxxxxxxxxxxxxxx
Vlaams Blok
Antwoord omtrent ons eutanasiestandpunt
27 april 2000
betreft: Euthanasie
Mijnheer,
Voor zover ik weet, bestaan er binnen de Asatrú geen teksten over euthanasie
aangezien de 'Weg van het Noorden' iedereen aanspoort voor zichzelf een weg uit
te tekenen volgens de traditionele principes. Evenwel ben ik de mening toegedaan
dat er, vanuit de gedachten verwoord in de Hávamál, aanwijzingen zijn die eerder
pro euthanasie dan contra geformuleerd kunnen worden. Ik verklaar mij nader.
De traditionele leer stelt, dat kosmische Orde kan verkregen worden indien de
mens zijn eigen lot (forlögr, orlögr - letterlijk 'hetgeen voorligt', de 'oerwet')
- dat door de Goden in ieder mens gelegd werd - volvoert (denk aan de amor fati).
Dit volvoeren van het lot is enkel mogelijk voor zover de mens zich inschakelt
in de heroïsche Weg van de Goden, d.w.z. voor zover hij zich verbindt met zijn
diepste innerlijke kern, zijn diepste identiteit. Hetgeen de mens verwijdert van
zijn eigenlijke Zijn - van wie hij op dat moment in die gegeven omstandigheid IS
als mens op de wereld - is verwerpelijk. Daaronder verstaat men handelingen die
oneerbaar zijn en het heilagr (de eenheid met de Goddelijke principiae) van de
mens aantasten.
Het heilagr van een individu staat niet op zich, maar vormt met de andere
heilagur van de familieleden het z.g. ættheilagr, het familieheil. Een
oneervolle handeling (een handeling die de mens van zijn kern verwijdert) tast
dus niet alleen het persoonlijke heilagr aan, maar tevens dat van de ganse
familie/clan/sibbe. Vandaar dat - in geval de oneerbaarheid niet meer
rechtgetrokken kan worden - een zelfdoding gelegitimeerd is. Het gaat dus binnen
de Noordse traditie in de eerste plaats over het behoud van de Orde. Een
systematische afbrokkeling van deze Orde als gevolg van op elkaar volgende
oneerbare daden, kan een cataclysme teweeg brengen waardoor een volledige
maatschappij totaal verzwakt en daardoor in gevaar komt. Dat wordt dus vermeden
door zelfmoord. In dat opzicht kan er een parallel getrokken worden met de
Shoguns en Samoeraï in Japan, voor wie de niet voltrokken eerzame opdracht in
dienst van de Keizer onvermijdelijk de zelfmoord (sepukku) van de betrokken
strijder impliceerde.
Als principe kan gesteld worden, binnen de Noordse traditie, dat alles wat
afleidt van eerbaar, sterk, krachtig, bruisend leven, beter teruggeworpen wordt
in Ginnungagap, zijnde de afgrond waar alles in potentie aanwezig is en waaruit
het Rad van de Wording telkens opnieuw put. Dat betekent niet dat alle zwakke
leven zomaar vernietigd mag worden, want zolang dat leven eerbaarheid bevat,
dient het ten allen prijze beschermd te worden.
Deze passages uit de Hávamál moeten er maar eens op nagelezen te worden:
De vorstenzoon
moet bezinnen en zwijgen
en sterk zijn in de strijd;
de vrijgeborene
zij vriendelijk en blij,
tot de dood hem bedwingt.
Zonder verstand,
wie lang denkt te leven,
als hij de strijd maar schuwt;
aan de ouderdom
ontkomt hij nooit,
zelfs al spaart hem de speer.
De boom verdort
die staat op een berg,
loof beschut hem nog schors;
zó is de mens
door niemand bemind:
waartoe leeft hij nog langer?
Rein en verzadigd,
rijdt men naar het ding,
ook al is men daar armelijk gekleed:
men schame zich niet
over schoenen en broek,
zelfs niet om een kreupele knol.
Voor ‘t mensengeslacht
baat meest het vuur
en ‘t schijnsel der stralende zon,
gezondheid ook,
en zo het mag zijn,
te leven schandeloos.
Het is beter te leven
al ontbeert men geluk:
wie leeft verkrijgt wel een koe;
bij een rijke zag ik
eens roken een vuur,
maar zelf lag hij dood voor de deur.
Een manke kan rijden,
een verminkte hoeden,
een dove deugt in de strijd,
beter is blind
dan verbrand te zijn:
een dode is niemand tot nut.
Vee sterft,
vrienden sterven,
zeker sterft men ook zelf;
maar nimmer sterft
een naam vol roem
voor wie zich een goede verwierf.
Vee sterft,
vrienden sterven,
zeker sterft men ook zelf;
maar één ding weet ik
dat altijd blijft:
het oordeel over de dode.
Uit dat alles blijkt duidelijk, dat het leven niet zomaar mag beëindigd worden
omdat men ziek is of omdat men zich in een (materieel) armzalige toestand
bevindt. Wel dient voor alles de eerbaarheid voor ogen gehouden te worden. Een
arm, eerbaar persoon verdient veel meer bescherming dan een rijk oneerbaar
figuur, die in wezen beter zelfmoord zou plegen. Het lijden komt hier dus amper
om het hoekje kijken en erg lijden is nog geen reden om het leven te beëindigen,
tenzij het oneerbaar zou zijn op deze of gene wijze dat leven te verlengen.
U ziet, niet zo'n gemakkelijke opgave. De euthanasie-kwestie kan in mijn optiek
niet bij wet bepaald worden, omdat het eerbaarheidsaspect verweven is met het
lot van een mens. Niemand kent het lot van een individu, uitgezonderd het
desbetreffende individu zélf, ergens diep in zijn binnenste. Vandaar dat de wet
nooit het aspect 'eerbaarheid' zal kunnen verwoorden, noodzakelijk om het
euthanasieprobleem op te lossen.
In dat opzicht is euthanasie volkomen verschillend van abortus, omdat het, in
het geval van euthanasie, (soms) om een persoonlijke beslissing over het eigen
leven handelt, terwijl het bij abortus steeds anderen zijn die over de foetus
(al dan niet beschouwd als een leven apart van de moeder) beslissen.
U gelieve uw partijgenoten dus ons genuanceerd en uitgebreid becommentarieerd
standpunt mee te delen. Reactie is altijd welkom.